Η παιδική ζωγραφιά αποτελεί μια από τις πιο δημιουργικές δραστηριότητες για τα παιδιά, καθώς αντλούν χαρά και απόλαυση.
Μέσω της ζωγραφιάς, καθρεφτίζουν τον εσωτερικό τους κόσμο και αναπτύσσουν την ικανότητα να εξωτερικεύουν τα συναισθήματα, τις χαρές, τα όνειρα, τις ελπίδες, τις φοβίες και όλα αυτά που τους απασχολούν. Είναι για αυτά ένας τρόπος έκφρασης της προσωπικότητας και των συναισθημάτων τους, που δε μπορούν να αποτυπώσουν με λόγια, αλλά και ένας συμβολικός κόσμος στον οποίο μπορούν να ασκούν τον έλεγχο που τους λείπει από την καθημερινότητα. Ζωγραφίζοντας, το παιδί ξεφεύγει από το καθημερινό άγχος και τα πιθανά αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να το κατακλύζουν.
Ερεθίσματα για τις ζωγραφιές τους είναι η μνήμη, η φαντασία και η πραγματικότητα, δηλαδή τα καθημερινά τους βιώματα. Ένα παιδί αντλεί τα πρώτα του ερεθίσματα από το οικογενειακό περιβάλλον και την καθημερινότητα στην οποία ζει. Τις περισσότερες φορές, τα σχέδια που απεικονίζονται σε μια ζωγραφιά βασίζονται στις αναμνήσεις των παιδιών. Πολλά παιδιά, όμως, κυρίως της προσχολικής ηλικίας που δεν έχουν αρκετά βιώματα, χρησιμοποιούν πιο έντονα τη φαντασία τους. Το αν και κατά πόσο ένα παιδί χρησιμοποιεί τη φαντασία του στη ζωγραφική επηρεάζεται από την ηλικία του. Τα μικρότερα παιδιά έχουν μεγαλύτερη φαντασία και ασχολούνται περισσότερο µε το τι φαντάζονται, δίνοντας ελάχιστη σημασία στη ρεαλιστική απόδοση του σχεδίου τους.
Η παιδική ζωγραφιά είναι ένας τρόπος για τους ειδικούς να εμβαθύνουν στον ψυχικό κόσμο του παιδιού, αλλά και δικλείδα επικοινωνίας για τους γονείς ώστε να γνωρίσουν καλύτερα το παιδί τους. Είναι αρκετά ενδιαφέρον να μάθουμε τι μπορεί να κρύβεται πίσω από μια ζωγραφιά. Μέσα από αυτή, ο παιδοψυχολόγος μπορεί να αποκρυπτογραφήσει διαφορετικές πτυχές του παιδιού και ταυτόχρονα να αποτελέσει για αυτόν διαγνωστικό μέσο, από το οποίο θα διαπιστώσει τον βαθμό της πνευματικής «ωρίμανσης» του. Το σχέδιο μιας ζωγραφιάς, λοιπόν, δεν είναι µόνο ένα µέσο αξιολόγησης της νοημοσύνης και των συναισθηματικών συγκρούσεων του παιδιού, αλλά και ένα μέσο από το οποίο αντλούμε πληροφορίες για την ανάπτυξή του.
Είμαι σίγουρη πως πολλοί γονείς προσπαθούν να «δουν» τι κρύβεται πίσω από τη ζωγραφιά του παιδιού τους και να καταλάβουν την σημασία της. Μη ξεχνάτε, όμως, ότι κάθε ζωγραφιά είναι μοναδική και μπορεί να απεικονίζει κάτι διαφορετικό. Οι γονείς, καλό είναι να μη περιορίζουν τα παιδιά και να μη τα καθοδηγούν κατά τη διάρκεια της ζωγραφικής, αλλά να τα ενθαρρύνουν να εκφραστούν ελεύθερα. Επιπλέον, να είναι παρατηρητές, να τα ρωτάνε ευθέως, και να δείχνουν κατανόηση, σεβασμό και ενθουσιασμό στο να μάθουν τι μπορεί να κρύβει το δημιούργημα του παιδιού τους. Έτσι, ενισχύεται η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση για τις προσωπικές τους ικανότητες.
Η ζωγραφιά ενός παιδιού είναι η προσωπική του μαρτυρία για το τι συμβαίνει γύρω του μια δεδομένη χρονική περίοδο. Να είστε προετοιμασμένοι ότι θα υπάρξουν φορές που μπορεί να ακούσετε απ’ αυτά κάτι που να σας πληγώσει. Να σκέφτεστε, όμως, ότι είναι μικρά παιδιά και είναι λογικό στον δικό τους κόσμο κάτι να μεγαλοποιείται. Για αυτό, η ενθάρρυνση της παιδικής δημιουργικότητας μέσω της ζωγραφιάς είναι σημαντική έτσι ώστε να αντλήσουμε τις πληροφορίες που μας είναι αναγκαίες για την εκπαίδευση και παροχή της βοήθειας που χρειάζεται ένα παιδί για να αναπτυχθεί.
